Crannmer Apr 1, 2020:

Przykład 2 Slotin performed an experiment that involved the creation of one of the first steps of a fission reaction by placing two half-spheres of beryllium (a neutron reflector) around a 3.5-inch-diameter (89 mm) plutonium core. The experiment used the same 6.2-kilogram (13.7 lb) plutonium core that had irradiated Harry Daghlian, later called the "demon core" for its role in the two accidents. Slotin grasped the upper 228.6 mm (9-inch) beryllium hemisphere with his left hand through a thumb hole at the top while he maintained the separation of the half-spheres using the blade of a screwdriver with his right hand, having removed the shims normally used.[...]

At 3:20 p.m., the screwdriver slipped and the upper beryllium hemisphere fell, causing a "prompt critical" reaction and a burst of hard radiation.[8] At the time, the scientists in the room observed the blue glow of air ionization and felt a heat wave. Slotin experienced a sour taste in his mouth and an intense burning sensation in his left hand. He jerked his left hand upward, lifting the upper beryllium hemisphere and dropping it to the floor, ending the reaction. He had already been exposed to a lethal dose of neutron radiation.

Crannmer Apr 1, 2020:

Przykład 1:
Criticality was reached upon the technicians adding a seventh bucket of an aqueous uranyl nitrate solution to the tank. The nuclear fission chain reaction became self-sustaining and began emitting intense gamma and neutron radiation. At the time of the event, Ouchi had his body draped over the tank while Shinohara stood on a platform to pour the solution into it; Yokokawa was sitting at a desk four meters away. All three technicians observed a blue flash (possibly Cherenkov radiation) and gamma-radiation alarms sounded.
Technicians Ouchi and Shinohara immediately experienced pain, nausea, difficulty breathing, and other symptoms. Ouchi then began to vomit in the decontamination room a few minutes later and lost consciousness shortly after. Fission products such as yttrium‑94 and barium‑140 began contaminating the building.
https://en.wikipedia.org/wiki/Tokaimura_nuclear_accident

Robert Janiak (asker) Apr 1, 2020:

@Frank Szmulowicz Podaję kluczowy fragment:

What was the cause of death? #1

Drowning, but she had been exposed #2
to a great deal of radiation.

Are you able to confirm #1
the source of the radiation?

No, but I am able to say that #2
activation products from fast neutrons
identifies her as having been
exposed to a criticality accident.

And what does that mean exactly? #1

It means that she was in proximity #2
to concentrated fissile material.

Crannmer Apr 1, 2020:

Do zaistnienia wypadku reaktywnościowego reaktor nie jest konieczny. Wystarczy zbyt duża ilość wzbogaconego materiału w jednym pojemniku lub zbliżenie do siebie dwóch mas podkrytycznych, ew. w połączeniu z nieszczęśliwie przypadkowo obecnym reflektorem neutronów.

W podanych przeze mnie przypadkach (poza Czernobylem) reaktory nie brały udziału.

Zob. szczególnie punkt Process accidents:
https://en.wikipedia.org/wiki/Criticality_accident

Frank Szmulowicz, Ph. D. Apr 1, 2020:

Czy criticality accident odnosi się do reaktora, czy do samego zgonu? Jak brzmi całe zdanie?

Crannmer Apr 1, 2020:

Są znane przykłady criticality accident ze skutkami śmiertelnego napromieniowania w zakładach przetwarzania paliw lub odpadów jądrowych lub instytutach badawczych.

Poza wspomnianymi w odpowiedzi ofiarami projektu Manhattan np.
1958, Los Alamos
1958, Vinca, Serbia
1964, Richmond, USA
1983, Buenos Aires, Argentyna
1999, Tokaimura, Japonia

W kilku przypadkach po samym momencie niekontrolowanej reakcji łańcuchowej i napromieniowaniu ofiar doszło do kontaminacji budynków lub otoczenia radioaktywnymi cieczami.

W polskim ustawodawstwie występuje w licznych aktach wyrażenie "awaria reaktywnościowa".

Robert Janiak (asker) Apr 1, 2020:

Kontekst Jeśli to coś zmienia, podaję następujący kontekst.
Denatka zostaje znaleziona na brzegu.
Bezpośrednią przyczyną było utonięcie.
Ale jest również potężnie napromieniowana.

Została zalana, nazwijmy to, wodą radioaktywną,
podczas włamania do zakładu przetwarzania odpadów jądrowych.
Zrobiono to celowo.